- دوشنبه / 26 آذر 1403 / 08:30
- .
- 4 دقیقه زمان مطالعه
حجم ترانزیت کالا از ایران در سال‌های اخیر به بیش‌از ۱۷میلیون تُن رسیده است
حجم ترانزیت کالا از ایران در سال‌های اخیر به بیش‌از ۱۷میلیون تُن رسیده است که نشان‌دهنده جایگاه استراتژیک کشور در مسیرهای ترانزیتی است. از جمله کریدورهای مهم شمال - جنوب و شرق - غرب، ایران را به اروپا، روسیه، چین و کشورهای خلیج‌فارس متصل کرده است. این کریدورها، علاوه‌بر کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، فرصت‌های اقتصادی جدیدی برای فعالان بخش حمل‌ونقل فراهم آورده‌اند.
حمل‌ونقل بین‌المللی ایران نقش مهمی در افزایش تعاملات تجاری با کشورهای همسایه و سایر نقاط جهان دارد. بر اساس آمار گمرک ایران، حجم ترانزیت کالا از ایران در سال‌های اخیر به بیش‌از ۱۷میلیون تُن رسیده است که نشان‌دهنده جایگاه استراتژیک کشور در مسیرهای ترانزیتی است. از جمله کریدورهای مهم شمال - جنوب و شرق - غرب، ایران را به اروپا، روسیه، چین و کشورهای خلیج‌فارس متصل کرده است. این کریدورها، علاوه‌بر کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، فرصت‌های اقتصادی جدیدی برای فعالان بخش حمل‌ونقل فراهم آورده‌اند.
علاوه‌بر این، توسعه بنادر و فرودگاه‌های بین‌المللی در ایران نیز در تسهیل ترانزیت مؤثر بوده است. به عنوان مثال، بندر شهید رجایی که یکی از مهم‌ترین بنادر تجاری ایران است، ظرفیت تخلیه و بارگیری بیش‌از ۶ میلیون TEU کانتینر را دارد و این امر منجر به ارتقاء جایگاه ایران در شبکه جهانی حمل‌ونقل دریایی شده است.
همچنین، استفاده از فناوری‌های نوین در مدیریت حمل‌ونقل ترانزیتی، موجب بهبود فرآیندهای این بخش شده است. سامانه‌های هوشمند ردیابی کالا، کاهش خطاهای انسانی را به همراه داشته و باعث افزایش سرعت و دقت در فرآیند ترانزیت می‌شوند. طبق آمارهای منتشر شده توسط وزارت راه و شهرسازی، این تحول فناورانه توانسته است سهم ایران از بازار ترانزیت بین‌المللی را تا ۲۰ درصد افزایش دهد
.
اهمیت حمل‌ونقل در اقتصاد کشور
صنعت حمل‌ونقل یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در توسعه اقتصادی کشور است. بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران، حدود ۹۰ درصد جابه‌جایی کالاها از طریق جاده‌ای انجام می‌شود که نشان‌دهنده اهمیت آن در زنجیره تأمین است. علاوه‌بر این، سهم حمل‌ونقل در تولید ناخالص داخلی کشور، بیش از ۹ درصد است که تأثیر چشمگیری بر رشد اقتصادی دارد. بهبود زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری در توسعه این صنعت، به افزایش بهره‌وری در تولید و توزیع کالاها کمک کرده است.
یکی از چالش‌های اساسی این صنعت، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل است که تأثیر مستقیمی بر کاهش کیفیت خدمات دارد. در سال‌های اخیر، میزان کمی از ناوگان عمومی نوسازی شده است که این اتفاق از نیازهای روزافزون کشور است. علاوه‌بر این، بهبود سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند، از قبیل هوش مصنوعی برای مدیریت بهتر ناوگان، می‌تواند به بهینه‌سازی فرآیندهای حمل‌ونقل کمک کند.
توجه به حمل‌ونقل پایدار نیز یکی دیگر از اولویت‌های این صنعت است. به عنوان نمونه، استفاده از خودروهای الکتریکی و کاهش آلایندگی‌های زیست‌محیطی به عنوان بخشی از اهداف کلان توسعه پایدار مطرح شده است. بر اساس گزارش سازمان حفاظت محیط زیست، کاهش آلودگی‌های ناشی از خودروهای سنگین در مسیرهای درون‌شهری بیش‌از ۲۰ درصد طی پنج سال اخیر بوده است.
دستاوردهای صنعت حمل‌ونقل در ایران
صنعت حمل‌ونقل ایران در سال‌های اخیر، شاهد پیشرفت‌های قابل‌توجهی بوده است. به عنوان مثال، توسعه خطوط ریلی پرسرعت و مدرن‌سازی ناوگان هوایی، باعث افزایش سرعت و کیفیت خدمات شده است. به گزارش وزارت راه و شهرسازی، ایران در حال حاضر بیش‌از ۱۲ هزار کیلومتر خط ریلی با سرعت‌های بالا دارد که در مقایسه با سال‌های گذشته، پیشرفت قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.
همچنین، افزایش استفاده از سیستم‌های هوشمند در مدیریت ناوگان حمل‌ونقل، یکی دیگر از دستاوردهای مهم این صنعت است. سیستم‌های GPS و نظارت از راه دور، دقت و ایمنی بیشتری در جابه‌جایی کالا و خدمات ایجاد کرده‌اند. طبق آمار منتشر شده، خطاهای انسانی در حمل‌ونقل بارهای سنگین، به میزان ۳۵ درصد کاهش یافته است.
در کنار این دستاوردها، توسعه حمل‌ونقل پایدار نیز از جمله محورهای اصلی برنامه‌های توسعه این صنعت است. به عنوان مثال، در سال‌های اخیر، بخشی از ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهری به خودروهای برقی و هیبریدی تبدیل شده است، که این امر به کاهش آلایندگی‌های محیطی کمک شایانی کرده است.
مشکلات و چالش‌های صنعت حمل‌ونقل
صنعت حمل‌ونقل ایران با چالش‌های متعددی روبه‌رو است که مهم‌ترین آن‌ها فرسودگی ناوگان و کمبود زیرساخت‌های لازم است. به گفته مرکز آمار ایران، بیش از ۵۰ درصد ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور فرسوده است که این مسئله به‌طور مستقیم بر ایمنی و کارآیی خدمات تأثیر می‌گذارد. علاوه‌بر این، افزایش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات نیز بر وضعیت اقتصادی رانندگان و صاحبان ناوگان تأثیر گذاشته است.
مشکل دیگری که در این صنعت وجود دارد، نبود سرمایه‌گذاری کافی در فناوری‌های جدید است. به عنوان مثال، بر اساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، میزان به‌کارگیری تکنولوژی‌های هوشمند در مدیریت ناوگان حمل‌ونقل تنها ۱۵ درصد بوده که نیازمند بهبود جدی است. این موضوع، سبب کندی روند رشد این صنعت در رقابت‌های جهانی شده است.
در کنار این مشکلات، عدم وجود استانداردهای یکپارچه برای حمل‌ونقل بین‌المللی نیز چالشی اساسی به شمار می‌رود. به گفته انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل، نبود هماهنگی بین قوانین داخلی و بین‌المللی، روند ترانزیت کالا را پیچیده‌تر کرده و هزینه‌ها را افزایش داده است.
انتهای پیام